Szanowni Państwo! Pod koniec nauki w klasie VIII dzieci będą składać dokumenty do szkół ponadpodstawowych. Na co warto zwrócić uwagę, aby wybór zawodu, szkoły był jak najbardziej trafny? Co doradzić dziecku?
Kryterium, jakie powinniśmy wziąć pod uwagę są 1.dotychczasowe postępy szkolne dziecka.
Jeśli dobrze radziło sobie z nauką , chętnie zaglądało do podręczników, a może odnosiło sukcesy szkolne (udział w konkursach, olimpiadach, itp.), to prawdopodobne jest, że dłuższa ścieżka kształcenia nie będzie dla niego zbyt obciążająca. Jeśli natomiast dziecko nie przejawiało większego zainteresowania szkołą, preferowało bardziej gry komputerowe, uprawianie sportu lub kontakty z rówieśnikami niż ślęczenie nad podręcznikami, to może lepiej, aby na tym etapie swojej kariery edukacyjnej pomyślało o szybkiej ścieżce kształcenia – szkole branżowej. Zawsze przecież w przyszłości istnieje możliwość uzupełnienia wykształcenia, podniesienia kwalifikacji, a nawet zdobycia nowego zawodu.
2. Musimy zdecydować, jakiego typu szkołę wybierze – branżową, technikum, liceum ogólnokształcące.
Jeśli wybiera liceum ogólnokształcące musi zadecydować, do której ze szkół w mieście złożyć dokumenty oraz jaki profil klasy wybrać.
Informacje o szkołach dostępne są na stronach internetowych szkoły oraz na stronie kuratorium oświaty w Opolu w zakładce Rodzice i uczniowie. Rekrutacja.
Informator z tego roku szkolnego:
Profil klasy w liceum ogólnokształcącym określić pomoże analiza ocen szkolnych, ze zwróceniem uwagi na przedmioty, z których uczeń otrzymywał najwyższe oceny w ostatnich latach (najczęściej świadczą o zainteresowaniach daną dziedziną wiedzy oraz na łatwość przyswajania z niej informacji ).
Aby określić zainteresowania dziecka warto porozmawiać z nim o tym, co lubi robić, zajmować w wolnym czasie.
Jeśli Państwa syn lub córka decydują się na kontynuowanie nauki w technikum lub szkole branżowej oprócz zbierania informacji o szkołach, rozpoznania swoich zainteresowań konieczne jest dodatkowo „przyjrzenie się” jego uzdolnieniom i tzw. preferencjom zawodowym. Niezbędna jest także ocena stanu zdrowia dziecka.
Wybór technikum lub szkoły branżowej związany jest bezpośrednio z wyborem zawodu, a w toku nauki obowiązuje praktyka zawodowa na stanowiskach pracy.
Czym są uzdolnienia i jak je u dziecka rozpoznać?
Uzdolnienia przejawiają się w wykonywanych czynnościach na przykład:
Ruchowe
Zdolności manualne oraz sportowe (sportowiec, tancerz, trener, dentysta, stolarz, chirurg).
To osoby, które:
- Lubią ruch i kontakt fizyczny
- Lubią wymyślać nowe gry
- Mają dobrą koordynację ruchową
- Lubią biegać, pływać, jeździć na nartach, rowerze, tańczyć
- Nie potrafią usiedzieć na miejscu
Językowe
Umiejętność biegłego czytania, pisania i porozumiewania się za pomocą słów (dziennikarz, pisarz, tłumacz). Lubią czytać i pisać
- Mają bogate słownictwo
- Mają zamiłowanie do języków obcych
- Łatwo zapamiętują, robią notatki na zajęciach
- Mają talent oratorski, skutecznie argumentują
- Są oczytani
- Dobrze rozumieją czytane treści
Wizualno- przestrzenne
Umiejętność rysowania, malowania, robienia artystycznych fotografii, rzeźbienia lub wyobrażenia sobie trójwymiarowych kształtów (nawigatorzy, artyści, projektanci, architekci). Są to osoby:
- Czerpiące przyjemność z rozkręcania i składania elementów w jedną całość, składania trójwymiarowych układanek
- Z łatwością czytają mapy i plany
- Są wrażliwe na szczegóły
- Mają dobra wyobraźnię
- Dużo rysują, w sposób graficzny przedstawiają swoje pomysły
- Dobrze orientują się w trójwymiarowej przestrzeni
Muzyczne
Umiejętność układania piosenek, śpiewania, gry na instrumencie, stosowania rymu i rytmu (kompozytorzy, dyrygenci, muzycy). Potrafią:
- Łatwo rozpoznają rytm
- Często nucą
- Lubią różną muzyką
- Śpiewają lub grają na instrumencie
Przyrodnicze
Umiejętność rozumienia praw natury i postępowania zgodnie z nimi (przyrodnik, ogrodnik, oceanograf, ekolog, weterynarz). To osoby, które:
- Lubią pracę i przebywanie na świeżym powietrzu
- Ważna dla nich jest przyroda, zwierzęta, ekologia
- Rozpoznają różne gatunki zwierząt, roślin
- Lubią pracować w ziemi ( uprawiać ogród, sadzić drzewa)
Interpersonalne (społeczne)
Umiejętność nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi (nauczyciele, sprzedawcy, politycy, lekarze):
- Umieją wypracować kompromis, negocjować
- Potrafią odczytać emocje i intencje innych, wczuć się w sytuację innych
- Mają zdolności przywódcze
- Mają wiele zainteresowań, dodatkowych zajęć
- Umieją organizował pracę w grupie i tworzyć w niej pozytywną atmosferę
Intrapersonalne (refleksyjne)
Umiejętność skupiania uwagi na swoich uczuciach, wyciągania wniosków z przeżytych doświadczeń, umiejętność robienia planów (prokuratorzy, księgowi, kierownicy). To osoby, które:
- Mają jasno sprecyzowany punkt widzenia, odczucia, motywy działania
- Lubią pracę w samotności
- Zwykle odnoszą sukcesy i nie potrzebują motywacji zewnętrznej
- Mają rozwiniętą samodyscyplinę
- Lubią wiedzieć, dlaczego wykonują konkretne zadanie
Logiczno-matematyczne
Umiejętność rozumowania i liczenia (ekonomiści , inżynierowie, prawnicy, księgowi). To osoby, które:
- Lubią porządek i denerwują się, gdy przebywają z osobami niezorganizowanymi
- Dokładnie wykonują prace według instrukcji
- Zbierają informacje, by rozwiązać problem
- Lubią zagadki i gry prowokujące do myślenia
- Mają łatwość logicznego myślenia, szybkiego reagowania, dostrzegania przyczyn i skutków, tworzenia hipotez
Preferencje zawodowe to skłonność człowieka do pracy w określonym środowisku zawodowym, wykonywania określonych czynności, posługiwania się określonymi narzędziami pracy.
praca z techniką
maszyny, urządzenia, budowa, naprawa, obsługa maszyn i urządzeń, praca w fabrykach, na budowach, w zakładach poligraficznych, spożywczych, itp.
praca badawcza
książki, teorie, koncepcje naukowe, prowadzenie wykładów i badań, praca w instytutach badawczych i laboratoriach, praca naukowa na uczelniach, itp.
praca z wytworami artystycznymi
komponowanie, malowanie, granie ról, pisanie powieści, krytyka sztuki, historia sztuki, projektowanie budynków, reklama, dekoracja wnętrz, projektowanie ubiorów, kosmetyka, fryzjerstwo, krawiectwo…
praca z ludźmi
pomaganie, doradzanie, świadczenie usług, takie zawody jak: lekarz, pielęgniarka, psycholog, sprzedawca, kelner, opiekunka dziecięca, pracownik socjalny, itp.)
praca polegająca na zarządzaniu i kierowaniu
menedżer, prawnik, przedstawiciel handlowy, właściciel firmy, itp.
praca urzędnicza
praca z danymi, liczbami, statystykami, zawody: ekonomista, bankowiec, pracownik administracji, geodeta, informatyk, księgowa, sekretarka, itp.
Najprostszym sposobem ustalenia preferencji zawodowych naszego dziecka jest rozmowa z nim na temat tego, w jakim środowisku chciałoby pracować w przyszłości (np. fabryka, biuro, praca na powietrzu) oraz jakie czynności chciałoby wykonywać (obsługa maszyn, pomoc ludziom, świadczenie usług ludziom, opieka nad zwierzętami i przyrodą, praca z danymi, prowadzenie prac badawczych, zarządzanie biznesem, tworzenie dzieł o walorach artystycznych, itp.).
Koniecznie musimy zwrócić uwagę jaki jest stan zdrowia naszego dziecka.
Chodzi tu o wszelkiego typu przewlekłe schorzenia somatyczne (choroby przewlekłe, schorzenia narządu wzroku, słuchu, ruchu). Każda przewlekła choroba somatyczna wiąże się z reguły z szeregiem przeciwwskazań zdrowotnych, uniemożliwiających naukę i wykonywanie zawodu
Przykładowo: przeciwwskazanie do ciężkiej pracy fizycznej, do wykonywania pracy w pozycji wymuszonej, do pracy na wysokości, do pracy przy maszynach w ruchu, do pracy precyzyjnej, do pracy narażającej na środki toksyczne lub alergeny, do pracy wykonywanej w zmiennych warunkach klimatycznych. W takim przypadku należy przy wyborze dalszej ścieżki kształcenia skorzystać z pomocy doradcy zawodowego w poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Podsumowanie:
JAK WSPIERAĆ DZIECKO W PODJĘCIU DECYZJI ZAWODOWEJ?
USTAL WSPÓLNIE Z DZIECKIEM W JAKIEGO TYPU SZKOLE ZAMIERZA KONTYNUOWAĆ NAUKĘ /liceum ogólnokształcące, technikum, szkoła branżowa).
LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE
– Którą szkołę wybrać?
– Jaki profil klasy wybrać?
Kryterium 1 – Postępy w nauce, wynik egzaminu końcowego.
Kryterium 2 – Wrażenie na temat szkoły i panującej w niej atmosfery.
Kryterium 3 – Odległość szkoły od miejsca zamieszkania.
Kryterium 4 – Przedmioty, z których dziecko ma najlepsze oceny.
TECHNIKUM I SZKOŁA ZAWODOWA
– Jaki zawód wybrać?
Kryteria 1, 2, 3, 4, (jak wyżej).
Kryterium 5 – Uzdolnienia dziecka (Co robi dobrze?).
Kryterium 6 – Preferencje zawodowe dziecka (Skłonności zawodowe).
Kryterium 7 – Stan zdrowia dziecka (Przeciwwskazania zdrowotne).